Air Jordan – Thương hiệu giày bóng rổ thành công nhất của Nike

Vào thời điểm đầu những năm 1980, cuộc cạnh tranh giữa các thương hiệu lớn trong sản phẩm giày bóng rổ trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Converse – ông vua giày bóng rổ lúc bấy giờ, tỏ ra hụt hơi trong cuộc cạnh tranh khi dần đánh mất thị phần vào tay các đối thủ như Adidas, Puma hay Nike.

 Đối với Nike, mặc dù đã tạo được chỗ đứng trên thị trường giày bóng rổ nhờ dòng sản phẩm Air Force 1 mới ra mắt trước đó, nhưng bấy nhiêu thôi là chưa đủ. Miếng bánh của thị trường giày bóng rổ rất lớn, mặc dù Air Force 1 đem đến cuộc cách mạng trong công nghệ sản xuất giày nhưng nó vẫn chưa đủ để đánh bại các đối thủ đang lên như Puma hay Adidas, khiến hãng phải tìm một con đường khác, không chỉ đem đến sự vượt trội về thiết kế và công nghệ, mà còn phải lấy được tình cảm của người hâm mộ đối với thương hiệu.

Thương vụ với Michael Jordan mở ra kỷ nguyên mới

 Không giống như thời điểm bây giờ vốn luôn tìm kiếm trải nghiệm mới, vào những năm 1980, người tiêu dùng có sự gắn bó sâu sắc với thương hiệu, như thể chúng là một phần máu thịt của họ. Chính vì vậy, mặc dù tỏ ra hụt hơi trong cạnh tranh nhưng người tiêu dùng vẫn sẵn sàng bỏ tiền ra mua những đôi giày Converse vốn gắn liền trong tiềm thức của họ. Để giành được lợi thế cạnh tranh, Nike đã giao cho Sonny Vaccaro – Giám đốc Marketing lúc bấy giờ, tìm phương án cho cuộc đua khốc liệt này. Vaccaro muốn tìm kiếm gương mặt đại diện cho sản phẩm giày bóng rổ của hãng, và Michael Jordan chính là cái tên được ông chú ý nhiều nhất.

Sonny Vaccaro (trái) và Michael Jordan (phải) - 1985

 Trong bộ phim tài liệu “AIR”, Vaccaro là nhất quyết tin rằng Michael Jordan là người đặc biệt và nhân tố quyết định trong cuộc cạnh tranh của hãng tại thị trường NBA bất chấp sự hoài nghi của Knight Phil (CEO Nike lúc bấy giờ) và bối cạnh cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ lâu đời là Converse và Adidas.

 Tuy nhiên, thực tế Cavarro chỉ gặp mặt Michael Jordan đúng duy nhất một lần, và cuộc gặp này cũng chẳng mấy suôn sẻ. Ông hồi tưởng: “Jordan nói rằng cậu ta yêu Adidas, và chắc chắn cậu ta sẽ ký hợp đồng với Adidas nếu như họ ra giá nhiều như những người khác. Tôi liền hỏi “Ai là người thân thiết nhất với cậu?” Tôi cứ nghĩ cậu ấy sẽ trả lời đó là Dean Smith – huấn luyện viên của đội North Carolina hoặc một cầu thủ nào đó trong đội bóng, nhưng cậu ấy lại trả lời “gia đình tôi!”. Điều này cứ quanh quẩn trong đầu óc của tôi”.

Michael Jordan và mẹ - Deloris Jordan

 Rõ ràng, Michael Jordan không có ý định hợp tác với Nike. Nhưng Cavarro đã không bỏ cuộc. Ông tìm được số điện thoại nhà Jordan và quyết định gọi điện thuyết phục người nhà của huyền thoại này. Cuối cùng, Cavarro đã kết thân và thuyết phục được bà Deloris – mẹ của Michael Jordan, với ý tưởng rằng Nike sẽ thiết kế mẫu giày “Air Jordan” với chủ đề xoay quanh cầu thủ này cùng bản hợp đồng 5 năm trị giá 2,5 triệu đô la. Tuy nhiên, mẹ của Michael yêu cầu bổ sung thêm điều khoản, rằng họ sẽ được nhận một phần lợi nhuận từ mỗi sản phẩm mang thương hiệu Air Jordan bán được. 

 Bản hợp đồng này không chỉ là mở đầu cho kỷ nguyên hoàng kim của Nike với dòng sản phẩm Air Jordan cũng như cách tiếp thị của các nhà sản xuất với sản phẩm thể thao, mà còn là tiền lệ để các cầu thủ da màu – vốn vẫn phải chịu nạn phân biệt chủng tộc lúc bây giờ, có cơ hội kiếm ra hàng triệu đô la từ các hợp đồng tài trợ.

Air Jordan – mỏ vàng không đáy

 Sự thành công của Michael Jordan những năm sau đó đã đem lại cho Nike lợi nhuận ngoài sức tưởng tượng. Trong màu áo đội Chicago Bulls, anh giành chức vô địch NBA tới 6 lần, trở thành tỷ phú, còn Nike ngồi trên đống tiền từ việc bán các sản phẩm Air Jordan. Tất nhiên, nhờ vào điều khoản chia sẻ một phần lợi nhuận từ doanh thu từ các sản phẩm mang thương hiệu Air Jordan, Michael Jordan cũng nhận được những khoản tiền khổng lồ từ hoạt động kinh doanh này. 

 Tính riêng trong năm 2022, doanh thu của thương hiệu Air Jordan lần đầu tiên vượt mốc 5 tỷ đô la Mỹ, đem về cho Michael Jordan khoảng 150 triệu đô la Mỹ. Mặc dù đã giải nghệ từ năm 2003, nhưng phần lợi nhuận từ thương hiệu Air Jordan trong 2022 đã lớn gần gấp đôi số tiền nhận được của Michael trong suốt sự nghiệp thi đấu tại NBA.

 Trong năm 2022, doanh thu toàn cầu của Nike vào khoảng 46,71 tỷ đô la Mỹ, thì riêng thương hiệu Air Jordan đã chiếm hơn 11% tổng doanh thu của hãng cho thấy sức hút của sản phẩm này vô cùng lớn. 

Adidas Kobe 2

 Mặc dù nỗ lực cạnh tranh bằng các thương hiệu cá nhân khác, nhưng những ông lớn như Adidas hay Puma vẫn vô vọng trước sức hút không thể cản phá tới từ Air Jordan. Đặc biệt là Adidas, mặc dù rất kỳ vọng có thể tạo ra một thương hiệu giày bóng rổ đủ sức cạnh tranh khi ký kết hợp đồng với cầu thủ Kobe Bryant vào năm 1991. Tuy nhiên, sự hợp tác này cũng nhanh chóng lụi tàn. Năm 1997, ngay sau khi hết hợp đồng, Kobe Bryant ngay lập tức đầu quân cho Nike, tạo nên dòng sản phẩm Nike Kobe cũng rất ăn khách như chúng ta biết đến hiện nay. Trong suốt quá trình hợp tác với Adidas, thương hiệu mang tên Kobe Bryant nổi bật nhất chắc hẳn phải kể đến Adidas Kobe 2 - đôi giày bóng rổ được mệnh danh là "xấu nhất hành tinh".

Sở hữu bộ sưu tập đồ sộ

Mặc dù đã giải nghệ từ 2003, nhưng những sản phẩm gắn liền với huyền thoại Michael Jordan vẫn đều đặn ra mắt hàng năm. Chỉ tính riêng mẫu giày mang thương hiệu Air Jordan, kể từ năm 1985 đến nay hãng đã liên tục ra mắt tới 38 phiên bản, trải dài từ Air Jordan 1 đến Air Jordan 38, chưa kể các phối màu và phiên bản khác nhau. Cứ trung bình mỗi năm, Nike sẽ lại ra mắt một thiết kế Air Jordan mới với một chút thay đổi về ngoại hình và công nghệ của hãng. Nếu bạn muốn tìm kiếm một đôi giày để chơi bóng rổ, việc lựa chọn các mẫu của riêng thương hiệu Air Jordan đã tốn kha khá thời gian rồi, chưa kể các thương hiệu khác từ Nike.

Michael Jordan thi đấu với đôi Air Jordan 1

Tuy nhiên, nếu là một người chơi sneaker theo phong cách streetstyle thì việc lựa chọn sẽ đơn giản hơn, khi phiên bản Air Jordan 1 vẫn luôn thống trị trên thị trường. Chỉ riêng mẫu giày này thôi đã có hơn 100 phối màu, phù hợp với đa dạng thể loại phối đồ.

Air Jordan XXXVIII (Air Jordan 38)

 Bên cạnh đó, các sản phẩm ăn theo như trang phục hay phụ kiện mang thương hiệu Air Jordan cũng được hãng thường xuyên cập nhật, quyết tâm vét đến từng xu của những fan hâm mộ thương hiệu huyền thoại này.